Lợi ích kinh tế “kép” từ các quốc gia thành viên RCEP.

Sau tám năm đàm phán giữa các bên, Hiệp định Đối tác Kinh tế toàn diện Khu vực (RCEP) đã chính thức được ký kết. Trong thời điểm đại dịch Covid-19 vừa qua gây ra nhiều khó khăn, trở ngại về mặt kinh tế cho khu vực châu Á nói riêng, và thế giới nói chung, nhưng không làm giảm đi quyết tâm và niềm tin của các bên, thậm chí đã giúp các quốc gia nhận thức sâu sắc hơn ý nghĩa to lớn và tầm quan trọng của Hiệp định RCEP.

Thế giới đang cho rằng sự chuyển dịch đang được thúc đẩy sang khu vực châu Á. Thành tích vượt trội của các quốc gia thành viên thuộc khu vực RCEP trong việc giải quyết đại dịch cũng vậy. Các quốc gia RCEP đã tiến bộ hơn rất nhiều so với các đối tác ở châu Âu và châu Mỹ. 8 năm trải qua trong quá trình đàm phán, RCEP rõ ràng làm dấy lên hy vọng về tương lai kinh tế sau đại dịch toàn thế giới Covid19. RCEP bao gồm Trung Quốc, Nhật Bản, Hàn Quốc, Australia, New Zealand và 10 thành viên ASEAN nhưng chiếm khoảng 30% GDP và dân số toàn cầu.

• Một ước tính từ phía Viện Kinh tế quốc tế Peterson (Mỹ) công bố trước ngày ký kết hiệp định, dự kiến ​​hiệp định này có thể tăng thêm 500 tỷ USD cho kim ngạch xuất khẩu thế giới vào năm 2030. Cũng theo nghiên cứu này, ba quốc gia Đông Á lớn trong RCEP – lần đầu tiên được kết nối với nhau bằng một hiệp định thương mại tự do – sẽ mang lại nhiều lợi ích không tưởng. Xuất khẩu của Trung Quốc dự kiến ​​sẽ tăng thêm 248 tỷ USD nhờ RCEP, trong đó Nhật Bản tăng thêm 128 tỷ USD và Hàn Quốc 63 tỷ USD. Giao dịch giữa ba nước này sẽ chiếm một phần đáng kể trong sự gia tăng trong xuất nhập khẩu. Viện Kinh tế quốc tế Peterson còn cho biết, khi các mối quan hệ thương mại được thúc đẩy ở Đông Á được xây dựng dựa trên lợi thế so sánh giữa các khu vực về sản xuất và thế mạnh trong việc tổ chức chuỗi cung ứng đa quốc gia.

• Một nghiên cứu khác của Viện Quốc tế Nhật Bản chỉ ra rằng, Hàn Quốc có thể đóng góp kinh tế lớn nhất, với dự tính tăng thêm 6,5% vào GDP thực trong khi Nhật Bản tăng 5,0% và Trung Quốc tăng 4,6%. Các chuyên gia đồng ý rằng Trung Quốc, Nhật Bản và Hàn Quốc cùng nhau tạo thành cường quốc công nghệ và bằng cách tham gia cùng nhau trong RCEP, sự phát triển công nghệ của ba nước có thể được tăng cường vượt bậc so với thời điểm trước đây. Mặt khác, các nước ASEAN và toàn khu vực sẽ được hưởng lợi từ việc “hợp tác hòa bình, đầu tư nước ngoài nhiều hơn, và nâng cấp nhanh hơn các công nghệ xanh và kỹ thuật số”.

Vào tháng 12/2020, Chính phủ Hàn Quốc đã tổ chức một cuộc họp với các hiệp hội công nghiệp thép, ô tô, máy móc và dệt may – bốn lĩnh vực được kỳ vọng sẽ gặt hái thành công nhất từ việc tham gia RCEP. Các nước trong khu vực RCEP hiện đang tiêu thụ 53,2% xuất khẩu thép của Hàn Quốc vào năm 2020, tăng 46,8% so với năm 2019. Hiệp hội sản xuất thép dự kiến ​​nhu cầu nguyên liệu này của ASEAN sẽ tăng 4,3 triệu tấn vào năm 2021. Các nhà sản xuất ô tô Hàn Quốc lại hy vọng RCEP sẽ giúp họ chiếm 74% thị phần từ đối thủ Nhật Bản tại thị trường Đông Nam Á với 650 triệu dân và 3,5 triệu xe bán ra hàng năm. Tất nhiên, các nhà sản xuất ô tô Nhật Bản cũng muốn có thêm doanh số bán hàng tại ASEAN. Và các nhà sản xuất thiết bị công nghiệp của Nhật Bản sẽ được miễn thuế vào Trung Quốc đối với 86% sản phẩm, tăng từ 8%, trong khi Hàn Quốc sẽ dỡ bỏ thuế quan đối với 92%, tăng từ 19%.

Vậy thì các quốc gia ASEAN thì sao?

Đối với các quốc gia ASEAN đang tận dụng các FTA hiện có, hàng rào phi thuế quan giảm sẽ giảm chi phí nhập khẩu và khả năng cạnh tranh cao hơn. Ví dụ như Malaysia, Philippines, Singapore và Thái Lan có thể mong đợi xuất khẩu nhiều hàng điện tử hơn. Ngoài thuế quan, RCEP còn điều phối hài hòa các điều khoản về quy tắc xuất xứ và thiết lập một bộ quy tắc hàm lượng khu vực chung, tạo ra một thị trường chung cho hàng hóa trung gian một cách hiệu quả, thúc đẩy việc tạo ra chuỗi cung ứng trong toàn khu vực. Người ta còn cho rằng một cơ chế hải quan tích hợp có thể thúc đẩy đầu tư nước ngoài vào thị trường các quốc gia nhỏ hơn trong khối ASEAN, nơi sự thiếu chặt chẽ trong quy định là trở ngại chính yếu, chẳng hạn như Myanmar, Lào và Campuchia.

• Do đại dịch Covid-19, Tổ chức Thương mại thế giới (WTO) dự báo vào tháng 10/2020 rằng, khối lượng thương mại hàng hóa toàn cầu sẽ giảm 9,2% vào năm 2020. Quỹ Tiền tệ quốc tế dự báo GDP thế giới sẽ giảm 4,4% trong năm. Tuy nhiên, những tiến triển khác gần đây cho thấy Trung Quốc – một trong số ít nền kinh tế dự kiến ​​sẽ tăng trưởng cho năm 2020 quyết tâm thoát khỏi khỏi cuộc khủng hoảng Covid-19. Ngay đầu năm 2021, Bắc Kinh đã ký một hiệp ước đầu tư với Liên minh châu Âu. Vài ngày sau khi ký kết RCEP, phía lãnh đạo Trung Quốc cũng bày tỏ sự quan tâm đến việc tham gia Hiệp định Đối tác toàn diện và tiến bộ xuyên Thái Bình Dương. Có lẽ Trung Quốc vẫn muốn dựa vào những sự hợp tác về kinh tế để đẩy nhanh quá trình hồi phục sau một thời gian suy thoái vì đại dịch Covid19.

RCEP là một tầm nhìn được hoan nghênh về chủ nghĩa đa phương trong khu vực nhưng đồng thời cũng cảnh báo các quốc gia thành viên về sự khác nhau về năng lực dẫn đến mục tiêu. Việc đưa Trung Quốc, Nhật Bản và Hàn Quốc vào một khuôn khổ là “cực kỳ quan trọng”, tránh cho việc phát triển chênh lệch giữa các quốc gia trong khu vực. Mặc dù Ấn Độ – nền kinh tế lớn thứ ba châu Á đã rút khỏi RCEP vào năm 2019 do lo ngại dòng sản phẩm nông nghiệp và công nghiệp giá rẻ tràn vào thị trường, gây ảnh hưởng lên kinh tế nội địa. Ấn Độ cũng bày tỏ sự ưu tiên các FTA đối với các nền kinh tế phát triển như Mỹ, Anh, EU và Australia. Tuy nhiên, bất kỳ thỏa thuận mới nào cũng sẽ xem xét tất cả các bên liên quan, và đảm bảo lợi ích của quốc gia họ được “bảo vệ đúng mức” sau thâm hụt thương mại giữa Ấn Độ với các thành viên RCEP đã tăng hơn gấp đôi lên 110 tỷ USD trong thập kỷ qua. Các thành viên RCEP vẫn chừa chỗ chờ cho Ấn Độ gia nhập trở lại. Và bản chất của quan hệ đối tác kinh tế có nghĩa là hiệp định có thể trở thành một nhân tố thay đổi cuộc chơi, có cả lợi và hại. Mà lợi hay hại nhiều hơn, còn tùy thuộc vào cách tiếp cận và sử dụng từ nguồn lực của từng quốc gia.

Nguồn: ST.

Nếu bạn cần hỗ trợ về xuất nhập khẩu hàng hoá quốc tế thì có thể liên hệ team Smart Link chúng mình nhé, để được hướng dẫn tư vấn dịch vụ cũng như các thủ tục hải quan liên quan cần thiết.